Obiektywy szerokokątne to jedne z najważniejszych narzędzi w arsenale fotografa. Umożliwiają uchwycenie rozległych krajobrazów, wspaniałej architektury czy dynamicznych ujęć ulicznych. Są stosowane zarówno przez profesjonalistów, jak i amatorów, którzy chcą uzyskać szeroką perspektywę w swoich zdjęciach.
W Niezłych Aparatach zajmujemy się ostatnio zrozumieniem działania optyki, zatem w kolejnym spotkaniu z tego cyklu wyjaśnimy, czym charakteryzują się szerokokątne obiektywy, jak działają w zależności od wielkości matrycy oraz jakie są ich kluczowe zastosowania. Przyjrzymy się również ich wadom i zaletom oraz podpowiemy, jak dobrać idealny obiektyw do swoich potrzeb.
Czym jest obiektyw szerokokątny?
Obiektyw szerokokątny to taki, który oferuje krótką ogniskową i szeroki kąt widzenia, zazwyczaj przekraczający 60°. O samych kątach wiedzenia obiektywów pisaliśmy w artykule o ogniskowej obiektywów. Standardowo przyjmuje się, że:
- Dla pełnej klatki (full frame) szerokokątne obiektywy to te o ogniskowej krótszej lub równej 35 mm.
- Dla APS-C ekwiwalent szerokokątnego obiektywu zaczyna się od około 24 mm.
- Dla mikro cztery trzecie (M4/3) szerokokątny obiektyw ma około 17 mm lub mniej.
Podział obiektywów szerokokątnych
Rektalinearne obiektywy szerokokątne
- Minimalizują dystorsję, zachowując proste linie w kadrze.
- Przykłady: Canon EF 16-35mm f/2.8L, Sigma 24mm f/1.4 Art.
Obiektywy typu „rybie oko” (Fisheye)
- Posiadają ekstremalnie szeroki kąt widzenia (180° lub więcej).
- Charakteryzują się beczkowatymi zniekształceniami.
- Przykłady: Samyang 8mm f/3.5 Fisheye, Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM.
Szerokokątne obiektywy zmiennoogniskowe (zoom)
- Oferują większą elastyczność kadrowania.
- Popularne w fotografii reporterskiej i krajobrazowej.
- Przykłady: Tamron 17-28mm f/2.8 Di III RXD, Nikon Z 14-30mm f/4 S.
Jaki aparat kupić?
Złe aparaty po prostu nie istnieją, ale nie każdy pasuje do naszych potrzeb. Zerknij na poradnik zakupowy, który krok po kroku tłumaczy wszystko co musisz wiedzieć, by wybrać idealny model dla ciebie.
Zalety obiektywów szerokokątnych
- Szerokie pole widzenia – pozwala na uchwycenie większej ilości sceny w jednym kadrze.
- Zwiększona głębia ostrości – idealna do krajobrazów i architektury.
- Dynamiczne perspektywy – można uzyskać efekt wciągającej głębi.
- Łatwiejsza kompozycja w ciasnych przestrzeniach – świetne do fotografii wnętrz.
- Uniwersalność – nadają się do wielu rodzajów fotografii, od krajobrazów po fotografię uliczną.
Wady obiektywów szerokokątnych
- Dystorsja geometryczna – obiekty na krawędziach kadru mogą być zniekształcone.
- Ryzyko niechcianych elementów w kadrze – szeroki kąt sprawia, że łatwo uchwycić zbyt wiele.
- Zmniejszona kompresja perspektywy – sprawia, że obiekty w oddali wydają się jeszcze mniejsze.
- Efekt rozciągnięcia postaci – szczególnie na brzegach kadru.
- Trudność w zapanowaniu nad planami od ogniskowej 28 plany mają tendencję do „oddalania się od siebie”.
Obiektywy szerokokątne FAQ
Czy obiektyw szerokokątny nadaje się do portretów?
Tak, ale trzeba uważać na dystorsję twarzy, szczególnie na krawędziach kadru. Lepiej sprawdza się do środowiskowych portretów.
Czy szerokokątny obiektyw nadaje się do fotografii nocnej?
Tak, zwłaszcza modele o dużej jasności (np. f/1.4). Świetnie sprawdzają się w astrofotografii.
Czy szerokokątne obiektywy sprawdzają się w filmowaniu?
Tak, są często używane w kinematografii, zwłaszcza w dynamicznych scenach.
Czy smartfony mają obiektywy szerokokątne?
Tak, większość nowoczesnych smartfonów posiada ultraszerokie obiektywy, choć mogą one mieć większe dystorsje niż profesjonalne modele.
Czy warto inwestować w szerokokątny obiektyw?
Jeśli często fotografujesz krajobrazy, architekturę lub wnętrza, to zdecydowanie tak.
Co to znaczy obiektyw rektalinearny?
Rektalinearny oznacza taki, który zachowuje proste linie na zdjęciu, minimalizując dystorsję. W kontekście obiektywów szerokokątnych, oznacza to, że obiektyw nie powoduje beczkowatego zniekształcenia obrazu (jak w obiektywach typu rybie oko).
Podsumowanie
Obiektywy szerokokątne to niezastąpione narzędzie w fotografii, pozwalające na uzyskanie szerokiego pola widzenia, głębi ostrości i dynamicznych perspektyw. Jednak ich wybór powinien być świadomy – różne modele sprawdzają się w różnych zastosowaniach, a rozmiar matrycy znacząco wpływa na ich efektywność.
Czy masz już swój ulubiony obiektyw szerokokątny? A może dopiero szukasz idealnego modelu? Daj znać w komentarzach!
